Lipidogram
Cholesterol jest niezbędnym elementem budulcowym naszego organizmu. Jest on wykorzystywany do syntezy hormonów, witaminy D3 w skórze oraz budowy błon komórkowych. Trójglicerydy natomiast są źródłem energii, przede wszystkim dla mięśni.
Cholesterol i trójglicerydy są dostarczane z pożywieniem, jednak ponad połowa cholesterolu ma pochodzenie endogenne – jest on produkowany w wątrobie. Cholesterol nie jest rozpuszczalny ani w wodzie ani we krwi, dlatego musi być transportowany w postaci lipoprotein, czyli kompleksów białek, cholesterolu i trójglicerydów.
Zależnie od proporcji między tymi trzema komponentami, można wyróżnić lipoproteiny VLDL (lipoproteiny o bardzo małej gęstości), LDL (lipoproteiny o małej gęstości), HDL (lipoproteiny o dużej gęstości), IDL (lipoproteiny o pośredniej gęstości) i chylomikrony. VLDL zawiera przede wszystkim dużo trójglicerydów, LDL – cholesterolu, a HDL – białek.
LDL, który dostarcza cholesterol do komórek, jest nazywany „złym” cholesterolem, ponieważ przyczynia się do odkładania cholesterolu w ścianach naczyń i tworzenia blaszki miażdżycowej. Szczególnie niebezpieczny jest rozwój miażdżycy w naczyniach wieńcowych (zaopatrujących serce w tlen) oraz naczyniach mózgowych. HDL (tzw. dobry cholesterol), odbiera cholesterol z blaszek miażdżycowych, komórek ciała, lipoproteiny LDL i transportuje go do wątroby. Wątroba wykorzystuje cholesterol do produkcji kwasów żółciowych wydalanych z żółcią do przewodu pokarmowego.
Czym jest profil lipidowy/panel lipidowy/lipidogram?
Profil lipidowy wykonuje się w celu oceny gospodarki lipidowej organizmu. W badaniu oznaczany jest: cholesterol całkowity, cholesterol LDL, cholesterol HDL, trójglicerydy.
Jak interpretować wyniki profilu lipidowego?
Nie ma wyznaczonej jednej górnej granicy normy dla stężenia LDL – zależy ona od ogólnego stanu zdrowia pacjenta. U zdrowej osoby wynik LDL powinien być niższy niż 115mg/dl. Jeśli pacjent jest obciążony chorobami współistniejącymi (np. cukrzycą, chorobą nerek, chorobą niedokrwienną serca) to normy dla niego będą bardziej restrykcyjne – w przypadku występowania licznych chorób lub ich powikłań nawet <55 mg/dl.
– cholesterol całkowity nie powinien przekraczać 190 mg/dl/.
– cholesterol HDL u mężczyzn powinien wynosić co najmniej 40 mg/dl, a u kobiet – 45 mg/dl.
– norma w przypadku trójglicerydów wynosi <150 mg/dl.
Jak przygotować się do badania?
Badanie należy wykonać na czczo (9-12h po ostatnim posiłku). Na dzień przed badaniem nie należy spożywać alkoholu. Można pić niewielkie ilości wody.
