Obturacyjny bezdech senny

Obturacyjny bezdech senny (OBS) to choroba, którą charakteryzują powtarzające się epizody zamknięcia górnych dróg oddechowych lub ich zwężenia na poziomie gardła. Powtarzające się okresy bezdechów i spłyceń oddychania prowadzą do pogorszenia utlenowania krwi. Sen jest płytki i przerywany, a objawy występujące w ciągu dnia są konsekwencją nieefektywnego odpoczynku nocnego.

Objawy

Obturacyjny bezdech senny znacząco wpływa na jakość życia chorych. Senność, pogorszenie pamięci i koncentracji, bóle głowy ograniczają codzienne funkcjonowanie pacjentów. Inne objawy OBS w ciągu dnia to depresja, osłabienie libido, zaburzenia emocjonalne. Pacjenci mogą również zgłaszać konieczność oddawania moczu w nocy (nykturia), suchość w jamie ustnej po przebudzeniu, wzmożoną potliwość, chrapanie, liczne przebudzenia z dusznością.

Czynniki ryzyka

OBS częściej występuje u otyłych mężczyzn. Rozwojowi choroby sprzyja również przerost migdałków podniebiennych, skrzywienie przegrody nosa, alergiczny nieżyt nosa (konieczność oddychania przez usta), częste zakażenia górnych dróg oddechowych, picie alkoholu, niektóre leki (opioidy, benzodiazepiny), niedoczynność tarczycy, akromegalia, ciąża.

Powikłania

Nieleczony obturacyjny bezdech senny jest szczególnie obciążający dla układu sercowo-naczyniowego. Chorzy mają zwiększone ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego, niedokrwiennej choroby serca, zaburzeń rytmu i udarów mózgu.

Diagnostyka

OBS rozpoznaje się na podstawie stwierdzenia objawów typowych dla choroby oraz badania polisomnograficznego. Polisomnografia to badanie snu, podczas którego oceniane są takie parametry jak zawartość tlenu we krwi, tętno, przepływ powietrza przez nos i usta, chrapanie, ruchy kończyn oraz EEG.

Leczenie

Leczeniem z wyboru w OBS jest zastosowanie maski nosowej CPAP, która pozwala na utrzymanie dodatniego ciśnienia w drogach oddechowych i zapobieganie zapadaniu się ścian gardła. Czasami wymagane jest leczenie chirurgiczne – w przypadku kiedy OBS jest spowodowany nieprawidłowościami anatomicznymi, np. skrzywieniem przegrody nosa.

Inne zalecenia to: normalizacja masy ciała w przypadku otyłości lub nadwagi, niespożywanie alkoholu przed snem, ograniczenie lub zaprzestanie palenia papierosów, regularna aktywność fizyczna, spanie w pozycji leżącej na boku, higiena snu – kładzenie się do łóżka i wstawanie o ustalonych porach.

Źródło:
Mejza, Filip. “Obturacyjny Bezdech Senny.” Medycyna Praktyczna, 2016, www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/74636,obturacyjny-bezdech-senny.

Pływaczewski, Robert, et al. “Obturacyjny Bezdech Senny (OBS) .” Medycyna Praktyczna, 2020, www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.3.16.

Szczeklik, Andrzej, and Piotr Gajewski. Interna Szczeklika 2020/21: Mały Podręcznik. Medycyna Praktyczna, 2020.