Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
Choroba wrzodowa to cykliczne pojawianie się wrzodów trawiennych w żołądku lub dwunastnicy. Wrzody trawienne to ubytki w błonie śluzowej żołądka lub dwunastnicy, które charakteryzują się naciekiem zapalnym i martwicą w otoczeniu.
Najczęstsze przyczyny choroby wrzodowej to zakażenie bakterią Helicobacter Pylori oraz nadużywanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (np. ibuprofenu, kwasu acetylosalicylowego).
Zakażenie H.pylori odpowiada za ponad połowę przypadków choroby wrzodowej. Bakteria ta jest przystosowana do bytowania w kwaśnym pH środowiska żołądka – m.in. wytwarzany przez nią enzym ureaza rozkłada mocznik i neutralizuje kwas solny.
Niesteroidowe leki przeciwzapalne hamując aktywność specyficznych enzymów, blokują również wytwarzanie prostaglandyn, które działają protekcyjnie na błonę śluzową żołądka.
Objawy
Głównym objawem choroby wrzodowej jest ból w nadbrzuszu, który pojawia się 1-3 godziny po posiłku. Ból ustępuje po spożyciu pokarmu lub leków zobojętniających kwas solny. Dyskomfort w nadbrzuszu często może pojawiać się w nocy lub nad ranem. Mogą występować nudności oraz wymioty.
Diagnostyka
Rozpoznanie stawia się na podstawie badanie endoskopowego – gastroskopii – podczas, którego pobierane są wycinki z podejrzanych zmian w błonie śluzowej żołądka do oceny przez histopatologa.
Gastroskopia pozwala również na pobranie wycinków do badania w kierunku zakażenia H. pylori. W tym przypadku, wykonuje się tzw. test ureazowy.
Wśród metod nieinwazyjnych (niewymagających badania endoskopowego) wyróżnia się mocznikowy test oddechowy, test wykrywający antygeny H. pylori w kale, testy serologiczne.
Leczenie
W złagodzeniu dolegliwości pomaga regularne spożywanie posiłków oraz unikanie potraw nasilających objawy, ograniczenie spożycia kawy i mocnych alkoholi, zaprzestanie palenia tytoniu, które utrudnia gojenie wrzodów i zwiększa ryzyko ich nawrotów, unikanie stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
W przypadku stwierdzenia zakażenia H. pylori należy wdrożyć leczenie eradykacyjne ustalone przez lekarza. Jeśli nie rozpoznano zakażenia, zwykle skuteczne jest leczenie lekami z grupy inhibitorów pomy protonowej (IPP), np. omeprazol, lanzoprazl, rabeprazol, które zmniejszają wydzielanie kwasu solnego.
Źródło:
Mokrowiecka, Anna. “Choroba Wrzodowa Żołądka i Dwunastnicy.” Medycyna Praktyczna, 2017, www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/zoladek/63409,choroba-wrzodowa-zoladka-i-dwunastnicy.
Szczeklik, Andrzej, and Piotr Gajewski. Interna Szczeklika 2020/21: Mały Podręcznik. Medycyna Praktyczna, 2020.
