Co szkodzi wątrobie?

Liczne funkcje wątroby, a wśród nich „odtruwanie” organizmu z toksycznych i szkodliwych substancji są związane z ekspozycją tego narządu na działanie wielu niekorzystnych czynników. Część z nich ma swoje źródło w naszych niekorzystnych nawykach, a na pozostałe nie mamy wpływu.

Hepatocyty to główne komórki wątroby. Do czynników je uszkadzających należą: alkohol, wirusy, leki, toksyny z pożywienia (np. pleśń), metale ciężkie, nieprawidłowe produkty przemiany materii.

Negatywny wpływ na funkcjonowanie wątroby ma także otyłość, która jak się okazuje, nie tylko zwiększa ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych czy cukrzycy typu 2.

Wpływ leków na wątrobę

Działaniem niepożądanym wielu leków jest hepatotoksyczność, czyli toksyczne działanie na komórki wątroby. Jest to częsty problem kliniczny, ponieważ hepatotoksyczność może występować nie tylko w przypadku przedawkowania leku, ale także jako reakcja alergiczna lub działanie niepożądane. Większość osób nie zdaje sobie sprawy jak wiele leków ma negatywny wpływ na wątrobę. Sztandarowym przykładem takiej substancji jest paracetamol – popularny lek dostępny bez recepty, o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym. Należy pamiętać, że maksymalna dawka paracetamolu dla osoby dorosłej na dobę to 4g (4000mg).

Wpływ alkoholu na wątrobę

Ponieważ konsumpcja alkoholu w Polsce jest stosunkowo duża, jest on jedną z najczęstszych przyczyn chorób wątroby w naszej populacji. Należą do nich alkoholowe stłuszczenie wątroby, alkoholowe zapalenie wątroby i alkoholowa marskość wątroby.

Wpływ otyłości na wątrobę

Niezdrowa dieta oraz mała aktywność fizyczna i ich konsekwencje w postaci nadwagi lub otyłości przyczyniają się do rozwoju niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby. Okazuje się zatem, że otyłość jest czynnikiem ryzyka rozwoju nie tylko chorób sercowo-naczyniowych. Lekkostrawna, niskotłuszczowa dieta oraz ruch mają pozytywny wpływ na wyniki prób wątrobowych osób z chorobami wątroby, zwłaszcza w przypadku niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby.

Źródło:

Gao, Bin, and Hidekazu Tsukamoto. “Inflammation in Alcoholic and Nonalcoholic Fatty Liver Disease: Friend or Foe?.” Gastroenterology vol. 150,8 (2016): 1704-9. doi:10.1053/j.gastro.2016.01.025

Lucena, M Isabel et al. “Drug-induced liver injury in older people.” The lancet. Gastroenterology & hepatology vol. 5,9 (2020): 862-874. doi:10.1016/S2468-1253(20)30006-6

Shiha, Gamal et al. “Redefining fatty liver disease: an international patient perspective.” The lancet. Gastroenterology & hepatology vol. 6,1 (2021): 73-79. doi:10.1016/S2468-1253(20)30294-6

Stefan, Norbert et al. Yki-Järvinen, Hannele. “Non-alcoholic fatty liver disease as a cause and a consequence of metabolic syndrome.” The lancet. Diabetes & endocrinology vol. 2,11 (2014): 901-10. doi:10.1016/S2213-8587(14)70032-4

Stefan, Norbert et al. “Non-alcoholic fatty liver disease: causes, diagnosis, cardiometabolic consequences, and treatment strategies.” The lancet. Diabetes & endocrinology vol. 7,4 (2019): 313-324. doi:10.1016/S2213-8587(18)30154-2

Szczeklik, Andrzej, and Piotr Gajewski. Interna Szczeklika 2020. Medycyna Praktyczna, 2020.

Thompson, Fiona M et al. “Liver disease in the young adult: the challenges and rewards.” The lancet. Gastroenterology & hepatology vol. 4,3 (2019): 248-254. doi:10.1016/S2468-1253(18)30244-9