Czym jest i jak przebiega połóg?

Połóg to czas po porodzie, w którym organizm kobiety powraca do stanu sprzed ciąży. Przyjęło się, że połóg trwa ok. 6 tygodni, choć, u niektórych kobiet może on trwać dłużej. W tym czasie ma miejsce obkurczanie się macicy oraz jej oczyszczanie się z zalegających skrzepów i nabłonków. Połóg to również okres, w którym rozpoczyna się laktacja.

Oczyszczanie się macicy z tkanek ciążowych początkowo będzie miało postać dość obfitego krwawienia, którego kolor z czasem będzie ulegał zmianie – z czerwonego na brunatny, a następnie żółtawy. Nagłe zatrzymanie oczyszczania się macicy, nasilenie krwawienia lub wystąpienie gorączki powinno wzbudzić niepokój i jest wskazaniem do pilnej konsultacji lekarskiej.

Nasilenie się krwawienia podczas karmienia jest natomiast naturalnym zjawiskiem – związane jest ze wzrostem wydzielania oksytocyny w trakcie karmienia, która powoduje obkurczanie się macicy. Ze względu na zwiększone ryzyko zakażeń przez 6 tygodni po porodzie należy powstrzymać się od współżycia, stosowania tamponów, irygacji pochwy. Zaleca się również korzystanie z prysznica zamiast wanny, częstą zmianę podpasek (co 4h) oraz uważną pielęgnację ran po cięciu cesarskim lub nacięciu krocza.

U kobiet, które nie karmią miesiączka pojawi się po około 6 tygodniach, natomiast u karmiących po kilku tygodniach karmienia lub dopiero po odstawieniu dziecka od piersi. Karmienie piersią nie jest jednak skuteczną metodą antykoncepcji!

W połogu zaleca się umiarkowaną aktywność fizyczną (np. spacery) oraz wykonywanie ćwiczeń mięśni Kegla, które mają zapobiec nietrzymaniu moczu. Po porodzie mogą pojawić się zaparcia oraz dyskomfort w trakcie oddawania moczu. Kobieta w połogu nie powinna podnosić ciężkich przedmiotów, ze względu na ryzyko rozejścia się szwów.

Połóg to również czas, w którym kobieta może doświadczać znacznego rozchwiania emocjonalnego  – naprzemiennych wybuchów płaczu i euforii. Wahania nastroju uniemożliwiające codzienne funkcjonowanie mogą wskazywać na wystąpienie depresji poporodowej („baby blues”). W takiej sytuacji należy szukać specjalistycznej pomocy u psychologa lub psychiatry.

Źródło:

Bręborowicz, Grzegorz H., and Tomasz Rechberger. Ginekologia. PZWL, 2020.

Meltzer-Brody, Samantha et al. “Postpartum psychiatric disorders.” Nature reviews. Disease primers vol. 4 18022. 26 Apr. 2018, doi:10.1038/nrdp.2018.22

Lambrinou, Christina-Paulina et al. “Breastfeeding and postpartum weight loss.” Current opinion in clinical nutrition and metabolic care vol. 22,6 (2019): 413-417. doi:10.1097/MCO.0000000000000597

Paladine, Heather L et al. “Postpartum Care: An Approach to the Fourth Trimester.” American family physician vol. 100,8 (2019): 485-491.

Zivoder, Ivana et al. “Mental disorders/difficulties in the postpartum period.” Psychiatria Danubina vol. 31,Suppl 3 (2019): 338-344.