Otyłość – dlaczego jest niebezpieczna?

Czy wiesz, że otyłość to choroba przewlekła? Polega ona na nieprawidłowym, nadmiernym gromadzeniu się tkanki tłuszczowej i nie ma tendencji do samoistnego ustępowania. Otyłość jest zagrożeniem dla zdrowia i negatywnie wpływa na długość oraz jakość życia chorych.

W rozwoju otyłości biorą udział różne czynniki – środowiskowe, genetyczne, hormonalne, psychologiczne. Ich wypadkowa prowadzi do odkładania się nadmiaru tkanki tłuszczowej i przyrostu masy ciała. Jednak najczęściej otyłość jest wynikiem nieproporcjonalnie dużej podaży kalorii w stosunku do zapotrzebowania energetycznego (w skrócie jemy za dużo, a ruszamy się za mało).

Jednymi z prostszych i najczęściej stosowanych metod oceny stanu odżywienia jest wyliczenie wskaźnika BMI oraz pomiar obwodu talii. Wskaźnik BMI (ang. body mass index) oblicza się ze wzoru: masa ciała [kg]/(wzrost [m])^2. BMI powyżej 24,9 kg/m^2 a poniżej 30 kg/m^2 wskazuje na nadwagę, natomiast powyżej 30 kg/m^2 – na otyłość.

Otyłość trzewną rozpoznaje się, kiedy obwód talii u mężczyzn wynosi 94 cm lub więcej, a u kobiet 80 cm lub więcej.

Nieleczone nadwaga i otyłość prowadzą nieuchronnie do rozwoju wielu poważnych powikłań. Nadmiernemu gromadzeniu się tkanki tłuszczowej towarzyszy powstawanie stanu zapalnego i insulinooporoności. Konsekwencją tych procesów są:

– zaburzenia gospodarki węglowodanowej a ostatecznie cukrzyca typu 2 (zobacz też: Cukrzyca typu II – przebieg choroby)

– dyslipidemia, czyli nieprawidłowe wartości różnych frakcji lipidów i odkładanie się ich w postaci blaszek miażdżycowych (zobacz też: Lipidogram)

– choroba żylna

– zaburzenia hormonalne

– choroby układu krążenia o podłożu miażdżycowym (choroba niedokrwienna serca, choroba niedokrwienna kończyn dolnych, miażdżyca tętnic szyjnych, zawał serca, udar mózgu) (zobacz też: Udar mózgu, Czy to już zawał?)

– zwiększone ryzyko zachorowania na nowotwory (m.in. sutka, jelita grubego)

– obturacyjny bezdech senny (zobacz też: Obturacyjny bezdech senny)

– choroba zwyrodnieniowa stawów

– stany lękowe, depresja

Powyżej wymieniono najczęstsze dolegliwości z jakimi zmagają się lub będą musieli zmagać się chorzy na otyłość. Jak widać, jest to choroba, która dotyka praktycznie wszystkie układy i narządy ciała, zaburzając ich prawidłową pracę.

Obecnie na otyłość chorują osoby w każdym wieku, niezależnie od płci. Niestety, coraz częściej występuje ona w najmłodszych grupach wiekowych, stając się dominującym problemem zdrowotnym wśród dzieci i młodzieży.

Otyłość ma negatywne konsekwencje dla jednostki, ale także całego społeczeństwa – przyczynia się do zwiększenia kosztów poniesionych przez państwo w związku z leczeniem jej powikłań, skutkuje zmniejszeniem aktywności zawodowej chorych i ich gorszym statusem materialnym. Osoby otyłe są często narażone na stygmatyzację i wykluczenie społeczne (szczególnie w grupie dzieci i młodzieży), co bezpośrednio przyczynia się do rozwoju zaburzeń psychicznych.

Źródło:

Bradwisch, Sarah A et al. “Obesity in children and adolescents: An overview.” Nursing vol. 50,11 (2020): 60-66. doi:10.1097/01.NURSE.0000718908.20119.01

Fulton, Melody. and Vijay N. Srinivasan. “Obesity, Stigma And Discrimination.” StatPearls, StatPearls Publishing, 5 May 2020.

Kojta, Iwona et al. “Obesity, Bioactive Lipids, and Adipose Tissue Inflammation in Insulin Resistance.” Nutrients vol. 12,5 1305. 3 May. 2020, doi:10.3390/nu12051305

Purdy, Johanna C, and Joseph J Shatzel. “The hematologic consequences of obesity.” European journal of haematology vol. 106,3 (2021): 306-319. doi:10.1111/ejh.13560